پنجره ، فمیلی پنجره ورودی ای در دیوار، در یا وسیله نقلیه است که برای عبور نور و اگر بسته نباشد یا آببندی نباشد برای عبور هوا و صدا ساخته شده. پنجر هها معمولاً دارای شیشههای شفاف یا مات هستند و به وسیله فریم (چهارچوب) در محل خود قرار میگیرند. بسیاری از پنجرههای شیشه دار برای تهویه باز نگه داشته میشوند و بسیاری نیز برای جلوگیری از ورود آلودگی هوا یا آلودگی صوتی بسته نگه داشته میشوند. پنجرهها معمولاً توسط قفل یا دستگیره یا چیزی شبیه آن بسته نگه داشته میشوند.
از گذشته تا به امروز دیگر پنجرهها فقط منفذی جهت عبور نور یا ورود هوا نیستند بلکه یکی از عوامل زیبایی در هنر معماری و ساخت و ساز محسوب میشوند.
پنجر هها از نظر باز شو به گونههای مختلفی موجود میباشند:
لولایی میتوان گفت یکی از بیشترین کاربردها را در خانهها دارد. این پنجرهها دارای یک یا چند قسمت فیکس (ثابت) و در کنار آن یک یا چند قسمت بازشو میباشند که قسمت بازشو بوسیله لولا باز و بسته میگردد.
کشویی این پنجرهها به دلیل جاگیری کمتر فضای خانه در هنگام باز شدن دارای کاربرد فراوان میباشند. در این پنجره نیز ممکن است چند لنگه بازشو در کنار چند لنگه ثابت قرار گیرند که لنگههای بازشو بر روی ریلی به سمت چپ یا راست حرکت میکنند.
پنجره دوجداره ثابت فیکس پنجره ای است که همانطور که نام آن مشخص است قابلیت بازشو ندارد و در محل های قابل استفاده است که نیازی به بازشو برای ورود و خروج هوا و نظافت نداشته و صرفا جهت تعبیه نور مناسب مکان استفاده می شود .
پنجره عایق به پنجرههایی گفته میشود که معمولاً با نام پنجره دو جداره یا شیشه دو جداره یا پنجره سه جداره شناخته میشوند. این پنجرهها از نظر انتقال حرارت نسبت به نمونههای سنتی (پنجرههای فلزی) عایقتر هستند. پنجرههای عایق دو یا سه قاب شیشهای هستند که به وسیلهٔ هوا یا دیگر گازها برای کاهش انتقال حرارت جدا شدهاند.
واحدهای شیشهای عایق با ضخامت شیشه ۳ میلیمتر تا ۱۰ میلیمتر (۱/۸” تا ۳/۸”) یا بیشتر در کاربردهای خاص ساخته میشوند. شیشه لمینت یا سخت شده ممکن است به عنوان بخشی از ساخت مورد استفاده قرار بگیرد. اکثر واحدها با ضخامت مشابه شیشه استفاده شده در دو قاب شیشهای ساخته میشوند ولی کاربردهای خاص همچون کم کردن عایق صوتی یا کاربردهای امنیتی ممکن است به طیف وسیعی ضخامت برای ترکیب شدن در واحد مشابه نیازمند داشته باشند.